TARIMDA KULLANILAN MAKROBESİN ELEMENTLERİ IV, KALSİYUM (Ca 2+, CaO)

KALSİYUM, Ca²⁺

Kalsiyum (Ca) beslenmesi, yüksek kaliteli ürünlerin üretiminde hayati bir rol oynar. Ayrıca birçok durumda değerli bir toprak iyileştiricisi olarak önemli bir işleve sahiptir. Kalsiyum yeryüzünde en bol bulunan minerallerden biridir- insan vücudundaki en yaygın mineraldir ve bir dizi endüstriyel kullanıma sahiptir.

Bitkilerde Kalsiyum

Kalsiyum, Ca²⁺ formunda bitkiler tarafından nispeten büyük miktarlarda ihtiyaç duyulan bir "ikincil besin maddesi" olarak sınıflandırılır. Bazı türlerde Ca gereksinimi, makro besin maddesi fosfordan (P) daha fazladır. Bitkilerdeki kritik Ca konsantrasyonu, otlarda yaklaşık yüzde 0,2, meyve bitkisi yapraklarında yüzde 1,0 ila 1,25 ve pamuk yapraklarında yüzde 2,0 arasında değişen geniş bir aralıkta değişir¹. Çeşitli bitkiler tarafından alınan Ca miktarı Tablo 1'de listelenmiştir

Kalsiyum, hücre duvarı yapısı ve membran bütünlüğünde önemli bir rol oynar. Bitki stabilitesine ek olarak, güçlü hücre duvarları çok sayıda mantar ve bakterinin istilasını önlemeye yardımcı olur. Kalsiyum ayrıca uygun bitki hücresi uzamasını teşvik eder, enzimatik ve hormonal süreçlere katılır ve diğer besin maddelerinin alım süreçlerinde rol oynar.

Tablo 1. Çeşitli ürünlerin hasat edilen kısmındaki kalsiyum alımı².

(1 cwt= 50 kg, 1lb= 0,45 kg)

Toprakta Kalsiyum

Topraklardaki toplam Ca miktarı normalde kireçli olmayan, ılıman topraklarda yüzde olarak 0,7 ila 1,5 arasında değişir. Yüksek derecede hava koşullarına maruz kalan tropikal topraklar tipik olarak yüzde 0,1 ila 0,3 arasında değişen daha düşük bir Ca içeriğine sahipken, kireçli topraklar yüzde 25'e kadar Ca içerebilir. Kök bölgesinde on binlerce pound/ 0.453 kg toplam Ca/dönüm bulunabilmesine rağmen, herhangi bir zamanda 45,3 kg dan daha az Ca'un gerçekten çözünebilir olduğu bilinir (1 lb= 0,45 kg). Ca'un çözünürlüğü, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli toprak faktörlerine bağlıdır:

- Toprak pH’ı- daha yüksek pH'a sahip topraklar tipik olarak daha fazla kullanılabilir Ca içerir.

- Katyon değişim kapasitesi (CEC) - mevcut Ca her ikisinden de etkilenir toprak katyon değişim kapasitesi ve topraktaki Ca doygunluğu katyon değişim bölgelerinde gözlenir.

- Diğer toprak katyonlarının varlığı- Ca tercihen adsorbe edilir

Katyon değişim bölgelerinde. Çözünürlüğü ve bitki tarafından kullanılabilirliği topraktaki diğer katyonlardan etkilenir.

Kalsiyum, özellikle kilin dağılmasını önlediği için toprak özellikleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bol miktarda Ca kaynağı, toprak kabuklanmasını ve sıkışmasını azaltmaya yardımcı olabilir, bu da suyun daha iyi süzülmesine ve yüzey akışının azalmasına yol açar.

Kalsiyum ile Gübreleme

Kalsiyum genellikle bitkilerin Ca ihtiyacını karşılamak için özel olarak gübre kaynaklarında formüle edilmez, bunun yerine diğer malzemelerin bir bileşeni olarak kullanılır. En yaygın Ca kaynakları, başta CaCO₃ olmak üzere kireçleme malzemeleridir. Uygun pH değerine kadar kireçlenmiş çoğu asidik toprakta Ca beslenme sorunları olmayacaktır. Kalsiyum genellikle toprağın kimyasal veya fiziksel özelliklerini iyileştirmek için alçıtaşı, yani kalsiyum sülfat olarak tedarik edilir.

Killer yüksek sodyum (Na) içerikli topraklarda dağılabilir, bu da zayıf toprak yapısına ve su geçirgenliğinin azalmasına neden olur. Eklenen Ca, katyon değişim bölgelerindeki Na+'ın yerini alır ve kil dağılım sorunlarını düzeltir. Kalsiyum, birçok yaygın azot (N) ve P gübre malzemesinin bir bileşenidir (Tablo 2)

Tablo 2: Yaygın kalsiyum gübre kaynakları

Kalsiyum gübreleri çoğunlukla doğrudan toprağa uygulanır, ancak meyve ve sebzeler için yapraktan uygulamalar da yaygındır. Eksiklikleri gidermek ve ürün kalitesini artırmak için büyüme mevsimi boyunca yapraktan uygulamalar yapılır. Çözünebilir Ca gübreleri bazen sulama sistemi aracılığıyla uygulanır.

Kalsiyum Eksikliği Belirtileri

Kalsiyum eksiklikleri çoğu üründe yaygın değildir, ancak asidik topraklarda ortaya çıkabilir. Bazı bahçe bitkilerinde, Ca 'un gelişmekte olan bitki hücrelerine yeterince sağlanamaması ve bitki içinde alımının veya hareketinin kısıtlı olması nedeniyle eksiklikler meydana gelir. Kalsiyum yaşlı bitki dokusundan taşınmaz veya yeniden dağıtılmaz, bu nedenle genç dokular transpirasyon akışındaki sürekli Ca kaynağına ihtiyaç duyar. Genç yapraklarda, meyvelerde ve kapalı dokularda transpirasyon düşük olduğu için Ca ile ilgili çeşitli bozukluklar ortaya çıkabilir.

Ca eksiklikleri tipik olarak ortaya çıkar:

1. Genişleyen genç yapraklarda (marulda uç yanığı gibi)
2. Kapalı dokularda (kerevizdeki siyah kalp gibi)
3. Birincil olarak floemden beslenen bitki dokularında (domates, biber, karpuzda çiçek sonu çürüklüğü; elmada acı çekirdek; yer fıstığında boş kabuk gibi).

Ca eksikliği ile ilişkili diğer semptomlar şunları içerebilir:

1. Büyüme noktalarının (terminal tomurcuklar) anormal gelişimi
2. Anormal derecede koyu yeşil yapraklar
3. Çiçeklerin ve tomurcukların erken dökülmesi
4. Zayıflamış gövdeler

Kalsiyum İlavesine Mahsul Yanıtı

Tüm temel besin maddelerinde olduğu gibi, çözünebilir Ca konsantrasyonları kritik bir seviyenin altına düştüğünde, mahsullerin gübre uygulamasına olumlu yanıt vermesi muhtemeldir. Kalsiyum alımı öncelikle kök ucunda gerçekleşir, kök sağlığına zarar veren koşullar Ca alımını da bozacaktır. Çoğu toprakta Ca mevcut olduğundan, olumlu ürün tepkileri genellikle gelişmekte olan yapraklara ve meyvelere Ca tedarikinin artırılmasından (Tablo 3) veya toprağın fiziksel durumunun iyileştirilmesinden kaynaklanır (Şekil 1). Yeterli Ca kaynağından yoksun olabilecek bitki yaprakları ve meyvelerindeki Ca konsantrasyonlarını artırmaya yönelik teknikler benimsenmeden önce yerel tavsiyeler alınmalıdır.

Tablo 3. Yapraktan veya topraktan uygulanan işlemlerin elma meyvesi Ca konsantrasyonunda, işlem görmemiş kontrol elmalarına kıyasla sağladığı artış. ³

1 lb= 0,453 kg

Tüm yaprak spreyleri 1150 litre/ dönüm seyreltilmiş CaCl₂ ile yapılmıştır. Düşük Ca konsantrasyonlarına sahip elmalar mantar lekesi ve acı çekirdeğe duyarlı olabilir ve bu da pazarlanamaz meyvelere neden olabilir.

Kaynaklar

1. https://www.bwbtech.com/post/calcium-what-do-we-use-it-for-and-where-is-it-found, resim
2. https://www.tfi.org/sites/default/files/tfi-clacium.pdf, translated by Dr. Aydin Demircan.
3. Plank, C.O. ve D.E. Kissel. 2013. Bitki Analizi El Kitabı, Gürcistan için. http://aesl.ces.uga.edu/publications/plant/default.asp (Nisan 2019'da doğrulandı).
4. 2006. Toprak Verimliliği El Kitabı. Uluslararası Bitki Besleme Enstitüsü. Norcross, GA.
5. Autio, W.R., ve W.J. Bramlage. 2001. Massachusetts Üniversitesi, Uzatma Bilgi Formu F-119R.
6. Chen, L. ve W.A. Dick. 2011. Ohio State Univ. Bull 945.
7. de Freitas, S.T., ve E.J. Mitcham. 2012. Hortic. Rev. 40:107-146.